Enflasyon Nedir ? Enflasyon Türleri Nedir ?
Enflasyon özetlemek gerekirse nedir sorusuna cevap arıyorsanız, piyasada mevcud fiyatların genel seviyesinde görülen yükseliş, bir başka deyişle paranın satın alma gücünde görülen azalıştır. Bu tanımla enflanyon dendiği süre akla ilk gelen, paranın değerinin düşmesi ve fiyatların yükselmesi olacaktır. Bu kısa tanımın yanında bilgilerinizin daha fazlaca pekişmesi adına enflasyon nedir problemi maddeler halinde örnekleyerek açıklayacağız.
- Enflasyon dendiği süre, halk içinde biliriz ki fiyat yükselişi yaşanıyor, anlamını taşır.
- Enflasyon, cari fiyat düzeyinde yaşanmış olan toplam talebin, toplam arzdan fazlalık göstermesi halinde oluşan bir durumdur.
- Enflasyon, mal ve hizmetler arasındaki arzın üstünde bir para ve kredi arzı ile meydana gelen fiyatlar genel düzeyindeki artışla var olur.
- Enflasyon oluştuğu takdirde ilk anlayacağımız şey, genel fiyatlar seviyesi terfi etmiştir ve paranın satın alma gücü düşüş göstermiştir.
- Enflasyon, ekonomide piyasasında fiyat artışları yaşandığı durumlarda kendisini gösterir.
Bu tanımlar neticesinde bakılacak olduğunda, enflasyon, zengini daha varlıklı, fakiri daha yoksul kılarak orta bir denge sağlanmasının önüne geçer. Şu demek oluyor ki enflasyon yaşandığı süre gelir düzeyi orta derslik olarak adlandırılan grup ortadan kalkmış olur. Netice olarak toplumdaki gelir sınıfları bir tek varlıklı ya da yoksul olarak ikiye ayrılacaktır. Hissetmiş olduğu her türden gereksinimlerini en iyi derecede karşılayabilen varlıklı sınıfının yanında, lüzumlu gereksinimlerini dahi karşılamakta güçlük çeken bir yoksul sınıfı oluşur. Toplumda büyük bir fazlalık gösteren yoksul çoğunluğun refah içinde yaşayabilme ihtimali olanaksızlaşır. Kısacası enflasyon, yaşam standartlarını tesir altısına alan, insanların geçim mücadelelerine direkt tesir eden bir faktördür.
Enflasyon Türleri Nedir?
Enflasyon çeşitleri, gizli saklı enflasyon, açık enflasyon ve hiperenflasyon olarak üçe ayrılır.
Gizli saklı Enflasyon Nedir?
Kimi durumlarda fiyatlarda herhangi bir artış yaşanmadığı halde ekonomide enflasyon oluşur. Bu şekilde karşılaşılan enflasyon çeşidine gizli saklı enflasyon denmektedir.
Gizli saklı enflasyon genel olarak, mağazalar ve dükkanları önünde oluşan büyük kuyruklarda, bir ekip malların tüketiminde ve dağıtımında karşılaşılan kısıtlamalarda, karaborsacılığın türemesi ve haiz olunan ulusal paranın karaborsada büyük kıymet kaybı görmesinde oluşmaktadır.
Açık Enflasyon Nedir?
Açık enflasyon kendi içinde üçe ayrılır.
Talep enflasyonu: Tam istihdam seviyesinin var olduğu bir ekonomide, toplam talebin toplam arza oranla daha yüksek bir seviyede olması halidir.
Talep enflasyonu sonucunda, talep edilen malın üretimini fazlalaştırmak kısa zamanda olanaksız olduğundan arz ve talep içinde boşluk oluşacaktır. Ekonomilerde görülen bu boşluk fiyat artışları vasıtasıyla kapatılabilmektedir.
Arz Enflasyonu: Oluşan toplan arzın, toplam öğrenci oranla daha yüksek görüldüğü durumlarda yaşanır. Şu demek oluyor ki piyasaya sürülen malların talepten fazlalık taşımasıyla oluşur.
Yapı Enflasyonu: Yapı enflasyonu daha fazlaca kendisini gelişmekte olan ülkelerde gösterir. Mesela, şehirleşmenin oluşturduğu hareket artışı, demire, çimentoya, inşaat malzemesine, arsaya vb. benzer biçimde alanlara talebi oluşturacaktır. Öğrenci karşılık olarak da fiyatlarda yükseliş görülecektir. Buna bağlı olarak, üreticiler mevcud sermayelerini inşaat malzemeleri üreten alanlara yöneltir ve ekonominin öteki alanları dikkatsizlik edilmiş olacağından, darboğazlar oluşacaktır.
Hiperenflasyon (Paranın Çöküşü) Nedir?
Paranın daha fazlaca gayrimenkul benzer biçimde ölü yatırımlara yöneltilmesine ekonomide verin ad hiper enflasyon ya da paranın çöküşüdür.
Hiper enflasyon niçin olur?
Eğer herhangi bir ekonomide;
- Toptan ürün fiyatlarında büyük bir artış gözleniyor ise
- Paranın mevcud değerinde süreklilik meydana gelecek bir azalma planlanıyor ise
- Faiz serbestisi görülüyor ise
- Ufak yapılı iş sahipleri piyasada gelir getirici olanaklarını yitirmiş ise
- Parayı elde tutanın fırsat maliyeti sürekli olarak artış gösteriyor ise
Toplumda paradan kaçış görülecektir. Asla kimse parayı elinde bulundurmak istemeyecek, gayrimenkul ve altına bağlamayı tercih edecektir.