Dolar neden yükseliyor sorusu hemen hemen herkesin merak ettiği ve sıklıkla sorduğu bir sorudur. Dolar para birimi dünyada en çok kullanılan para birimidir ve ticaretin yaklaşık yüzde altmışı dolar üzerinden gerçekleşmektedir. Ayrıca para birimleri dolar olmayan ülkeler arasında da ticaretin büyük bir yoğunluğu dolar üzerinden devam etmektedir.
Gelişmekte olan veya gelişmemiş olan ülkelerde üretimin yeterince olmaması ve bu nedenle dışarıdan ürün ithal edilmesi, bu ülkelerin cari açığının ve dış borcunun fazla olması, küresel ve coğrafi gelişmelerden ülkelerin etkilenmesi sonuçlarına bağı olarak dolarda yukarı yönlü değişimler sıklıkla olmalıdır.
Gelişmekte olan ülkemizin birçok ürünü ithal etmesi, ülke içinde üretimin gelişmemesi, cari açığın ve dış borcun fazla olması, küresel ve coğrafi olarak siyasi olayların etkileri sonrasında dolar kurunda yükselmelerin önüne geçilememektedir. Bu nedenle hayatın pahalı olmasına, hayat kalitemizin azalmasına, alım gücümüzün azalmasına sebep olan “dolar neden yükseliyor” sorusunun cevaplarını bu yazımızda değerlendireceğiz.
Bugün Dolar Niye Yükseliyor?
Bugün dolar niye yükseliyor, sorusunun cevabı birçok etmene bağlı olarak değişmektedir. Haziran 2020’de açıklanan ihracat-ithalat rakamları incelendiğinde Türkiye’nin toplam ihracatının bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 15,8 artışla 13 milyar 469 milyon dolar iken; aynı dönemde ithalat ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8,24 artarak 16 milyar 305 milyon dolar olarak belirlenmiştir.
İthalatın, ihracattan fazla olması nedeniyle ticaretin dolar ile yapılması nedeniyle de dolar borcunun sürekli artış göstermesine neden olmaktadır. Haziran 2020’de dış ticaret açığı da 23 milyar 842 milyon dolar olarak belirlenmiştir. Bu durum da dolar ile yapılan ticarette dolar borcumuzun artmasına ve dolara olan bağımlılığımızın ortaya çıkmasına sebep olmakta; bugün dolar niye yükseliyor sorusunun cevaplarından biri olarak görülmektedir.
Türkiye’de Dolar Niye Yükseliyor?
Türkiye’de dolar niye yükseliyor, 31 Mart 2020 tarihinde açıklanan verilerde dış borç 256,5 milyar dolar, bir yıl içerisinde ödenmesi gereken borç ise 122,5 milyar dolar olarak açıklanmıştır. Özellikle bir yıl içerisinde ödenmesi gereken dış borç göz önünde bulundurulduğunda üretimin olmaması ve yaşanan Covid-19 Salgını nedeniyle tüm dünyada ticaretin yavaşlaması ülkemizdeki kamu ve özel sektörü kara kara düşündürmektedir. Artan dolar kuru ile birlikte de borçlar katlanarak artmakta olup dolar neden yükseliyor sorusunun cevabını oluşturmaktadır.
Dolar Neden Hala Yükseliyor?
Dolar neden hala yükseliyor, Merkez Bankasının politikaları ile yakından ilişkilidir. 19 Haziran 2020 tarihinde Merkez Bankasının dolar rezervleri 53 milyar 222 milyon liraya gerilemiştir. Ayrıca Merkez Bankasının faizleri 8,75 puana düşürmesi sonrasında mevduatların TL’den kaçmasına ve döviz mevduatlarına yönelmesine sebep olmaktadır. Bu durum da TL’nin değer kaybetmesine, ülke içerisinde TL mevduat yerine döviz mevduatı tercih edilmesine neden olmaktadır. Bu durumda da doların yükselmesine sebep olan etmenlerdendir.
Dolar Neden Yükseliyor 2020
Dolar neden yükseliyor 2020, sorusunun cevabı olarak Türkiye’nin dış politikası ile yakından ilişkidir. Coğrafi konum olarak batı ile doğu arasında köprü gören ülkemiz özellikle Ortadoğu ve Akdeniz Bölgesinde uyguladığı dış politikalar nedeniyle birçok ülke ile sorunlar yaşamaktadır.
Suriye konusunda yaşanan gelişmelerde Türkiye’nin yalnız kalması ve uygulanan politikalar sonucunda zaman zaman ABD zaman zaman da Rusya ile siyasi krizler yaşamaktadır. Ayrıca Libya konusunda da yaşanan siyasi çekişmeler sonucunda ABD ve Avrupa ülkeleri ile kriz yaşanabilmektedir. Üretim konusunda gerekli gelişmeyi sağlayamayan, birçok ürün konusunda dışa bağımlı olan, cari açığı sürekli açık veren ülkemiz; ABD ve Avrupa ülkeri ile yaşanan siyasi anlaşmazlıklar sonucunda siyasi ve ekonomik yaptırımlara maruz kalabilmektedir. Maruz kalınan yaptırımlar sonucunda da dışa bağımlı ve döviz borcu olan ülkemizde dolar neden yükseliyor sorusunun cevaplarından birini oluşturmaktadır.
Dolar Neden Yükseldi?
Dolar neden yükseldi sorusunun cevabı birçok etmene bağlı olarak değişmektedir. Üretim konusunda gerekli ilerlemeyi yakalayamayan ülkemiz gıda, ilaç, otomotiv gibi birçok alanda ithalat gerçekleştirmekte ve dışa bağımlı olmaktadır. Üretimin olmaması nedeniyle cari açığımızın ve dış borcumuzun artması kaçınılmaz olmaktadır.
Ayrıca dış borcun fazla olması, Merkez Bankasının faizleri düşürmesi sonucunda mevduatların dolara yönelmesi, coğrafi olarak yaşanan olaylar sonucunda diğer ülkeler ile yaşanan siyasi krizler, yabancı yatırımın ülkeyi tercih etmemesi gibi sebeplerde doların yükselmesine yol açan etmenler olarak gözükmektedir.
Dolar Daha Yükselir mi?
Dolar daha yükselir mi sorusunun cevabını herkes merak etmektedir. Dış borcun ve cari açığın yüksek olması, üretimin olmaması nedeniyle dışa bağımlılığımızın devam etmesi, coğrafyamızda yaşanan olayların siyasi krizlere yol açması, TL’nin gün geçtikçe değer kaybetmesi dolar neden yüksek sorusunun cevabı olmakla birlikte ilerleyen zamanlarda da doların yükselmesine yol açabilir. Ayrıca tüm dünyada yaşanan pandemi süreci nedeniyle işsizlik sorununun daha fazla hissedilmesi ve tüketimin azalması TL’nin daha fazla değer kaybetmesine sebep olabilmektir.
Dolar Neden Yükseliyor? Dolar Ne Olur Uzman Yorumları
Dolar ne olur uzman yorumları incelendiğinde bu sorunun hem dış hem iç faktörlere bağlı olduğu yorumları bulunmaktadır. ABD ve Çin arasında yaşanan ticaret savaşları, FED’in faiz kararları, coğrafyamızda yaşanan siyasi gelişmeler, yaşanan Covid-19 Salgınının etkisinin devam etme durumu dış faktörler olarak karşımıza çıkmaktadır.
Ülkemizin dış borcu, cari açığın fazla olması, enflasyonun yüksek olması, yaşanan Covid-19 Salgını nedeniyle işsizliğin artması, dışa bağımlılık, Merkez Bankasının faiz politikası, ülke içi siyasi gelişmeler ise yurt içi faktörler olmaktadır. Yurt dışı ve yurt içi faktörlerin analizini yapan yorumcular doların yükselmesinin bir süre daha devam etme eğiliminde olduğu yorumunda bulunmaktadır.
Kazandıran Dolar Yorumları
Dolar neden yükseliyor sorusuyla birlikte kazandıran dolar yorumları önem kazanıyor. Yatırımcılar öncelikle her dolar analizi yapan kişiye kulak asmamalı. Bilinçli bilinçsiz birçok kişi doların yükselmesi hakkında yorum yapabiliyor. Yatırımcıların ise sadece uzman kişilere kulak vermesi gerekiyor. Her ne kadar doların geleceği hakkındaki genel beklenti, doların yükseleceği yönünde olsa da dolar tam tersi sert bir hareket yaparak yatırımcısını pişman edebilir.
Hiçbir analiz kesin sonuçları ifade etmeyeceği için dolar yatırımıyla kazanmak isteyen kişiler uzmanların teknik analizlerini takip etmek dışında da bazı şeyler yapmalı. Teknik analiz takibiyle birlikte piyasada çıkan haberler de doların yükseleceğine / düşeceğine dair ciddi işaretler barındırır. Bu nedenle temel analizler de takip edilmeli ve piyasanın genel beklentisi sürekli yakından izlenmeli. Dolar neden yükseliyor sorusunun cevabı aynı zamanda doların gelecek beklentisini de şekillendirebilir. Örneğin 2019 yılında ortaya çıkan ve büyük ses getiren Rahip Brunson krizi gibi krizlerin ortaya çıkması doların uzun süreli olarak yönünü belirleyebilmektedir. Bu çaptaki büyük haberler anlık olarak kuru etkileyebileceği gibi aylar boyunca hatta seneler boyunca kurun yönünü belirleyebilir.
